Ιστορία Προσανατολισμού: Το Κρητικό Ζήτημα μετά την έλευση της Διεθνούς Επιτροπής (1906)
Ύστερα από τα πορίσματα της Διεθνούς Επιτροπής ακολούθησε νέος κύκλος διαπραγματεύσεων με αποτέλεσμα να συνταχθεί κοινή διακοίνωση των Μεγάλων Δυνάμεων στον πρίγκιπα Γεώργιο, στις 10/23 Ιουλίου 1906, και την επομένη στην πατέρα του. Η διακοίνωση αυτή περιείχε τις ακόλουθες προτάσεις: μεταρρυθμιστικά μέτρα για τη χωροφυλακή˙ δημιουργία πολιτοφυλακής με τη συνεργασία Ελλήνων αξιωματικών (όχι από τα ενεργά στελέχη)˙ υπαγωγή και των δύο οργανώσεων στις διαταγές του ύπατου αρμοστή˙ δάνειο 9.300.000 φράγκων υπό τον έλεγχο της δημοσιονομικής επιτροπής της Αθήνας˙ πλήρη ισότητα μωαμεθανών και χριστιανών˙ και τέλος το διορισμό μεικτής επιτροπής για την αντιμετώπιση θρησκευτικών διοικητικών προβλημάτων. Η διακοίνωση όμως δεν ικανοποίησε ούτε την Κρητική Συνέλευση ούτε το βασιλιά και την κυβέρνηση της Ελλάδας. Ο βασιλιάς συμβούλεψε τον πρίγκιπα Γεώργιο να την απορρίψει.
Ο Βενιζέλος όμως είδε ότι, όπως παρουσιαζόταν η διεθνής κατάσταση, ο προτεινόμενος διακανονισμός αποτελούσε ό,τι καλύτερο μπορούσε να γίνει προς το παρόν. Έβλεπε επίσης ότι, εφόσον η Μεγάλη Βρετανία εξακολουθούσε να παρέχει την υποστήριξή της, η Κρήτη θα κέρδιζε τελικά την ένωση με την Ελλάδα. […] Ο βασιλιάς Γεώργιος συμβούλεψε τελικά τον γιο του να παραιτηθεί από το αξίωμά του. Ο πρίγκιπας δέχτηκε απρόθυμα για το καλό της πατρίδας του και για χάρη του νησιού, που το είχε αγαπήσει και δεν ήθελε να το εγκαταλείψει. Ο βασιλιάς Γεώργιος διόρισε αντικαταστάτη του τον Αλέξανδρο Ζαΐμη, πρώην πρωθυπουργό της Ελλάδας, που έφτασε στην Κρήτη στις 18 Σεπτεμβρίου 1906.
Μετά τις εξελίξεις αυτές, ο Πρίγκιπας Γεώργιος δεν μπορούσε πια να παραμένει στην Αρμοστεία της Κρήτης. Παρά τις επίμονες παρακλήσεις των αντιβενιζελικών φίλων του, εκείνος υπέβαλε την παραίτησή του (12 Σεπτεμβρίου 1906) και αναχώρησε από την Κρήτη. Όπως, μάλιστα, αναφέρει ο Douglas Dakin, ο Γεώργιος έλαβε τη σχετική συμβουλή από τον πατέρα του, και την αποδέχτηκε χωρίς πραγματικά να το θέλει, καθώς είχε αγαπήσει την Κρήτη και δεν ήθελε να την εγκαταλείψει. Κατανοούσε, ωστόσο, πως η παραίτησή του θα ήταν επωφελής για την εξέλιξη του Κρητικού Ζητήματος. Ο βασιλιάς της Ελλάδας Γεώργιος Α΄ υπέδειξε ως νέο Ύπατο Αρμοστή τον Αλέξανδρο Ζαΐμη, οποίος ήταν πρώην πρωθυπουργός της Ελλάδας και κατέφτασε στην Κρήτη στις 18 Σεπτεμβρίου του 1906, όπως συμπληρώνει ο Douglas Dakin. Το Κρητικό Ζήτημα είχε πλέον εισέλθει στη φάση της οριστικής του επίλυσης.